اشاره : توفيق يكي از درخواست هاي مومنان است. از اين روست كه از زبان همگان توفيق به عنوان نيايش براي خود و ديگري بسيار شنيده مي شود. هنگامي كه به كار نيكي اقدام كنند و يا عمل خوبي را به سرانجام رسانند در پاسخ سپاس بر اين نكته تاكيد مي شود كه خداوند توفيق اين كار خير را به من داده است. اما توفيق چيست و چرا مومن سپاسگزارانه و يا درخواستانه از خدا توفيق مي جويد ؟
توفيق در واژه شناسي به معناي ايجاد مطابقت و موافقت ميان دو چيز در كار خير و نيك آمده است . به اين معنا كه شخصي و يا چيزي را موافق با ديگري انجام مي دهد به گونه اي تنافر و بيزاري از ميان رخت بر مي بندد و موافقت، همراهي و همدلي پديد مي آيد. توفيق را از اين رو فضل و بخشش الهي دانسته اند تا بنماياند كه امري است كه توقع و انتظار آن نمي رفت و تنها به فضل و زيادتي خداوندي نصيب و بهره شخص شده است. بنابراين فضل و توفيق به گونه اي با هم ارتباط تنگاتنگي دارند و در آيات قرآني مي توان به مواردي كه به فضل الهي كار خيري از سوي انسان انجام گرفته است ، در حكم توفيق بر شمرد.

براي توفيق آثار در قرآن بيان شده است كه بيانگر آن است كه اين افراد از فضليتي برخوردار شده اند كه ديگر انسان ها از آن محروم هستند. به اين معنا كه افزون بر عنايت و رحمت عمومي به دسته اي كه خداوند توفيق مي دهد ، از روي عنايت خاص و رحيميت خاص ، فضليت و بركتي داده مي شود كه ديگران از آن بي نصيب هستند.
از جمله آثاري كه قرآن براي اهل توفيق بر مي شمرد، دوري و اجتناب از شيطان ( نساء آيه 83) و توبه و بازگشت به سوي خدا( ما توفيقي الا بالله عليه توكلت و اليه انيب ، هود آيه 88 و نيز بقره آيه 64)، زدودن گناهان ( احقاف آيه 15 و 16) راهيابي به بهشت ( بقره آيه 221) توكل ( هود آيه 88) ، شرح صدر ( انعام آيه 125) ، قبولي اعمال ( احقاف آيه 15 و.16) رهايي از زيانكاري ( بقره ايه 64) مغفرت و آمرزش ( بقره آيه 187) و هدايت خاص ( اعراف آيه 43 ) و توفيق در اعمال صالح ( احقاف آيه 15) است .

براي رسيدن به مقام توفيق مي بايست زمينه هاي را انسان در خود پديد آورد و ظرفيت خود را افزايش دهد تا توفيق رفيق راهش شود. از جمله زمينه هايي كه مي بايست فراهم گردد مي توان به توبه ( احقاف آيه 15) توكل ( قصص آيه 22) جهاد ( عنكبوت آيه 69) دعا ( نمل آيه 19) عبادت ( حمد آيه 5) قصد اصلاح ( نساء آيه 35) هجرت ( توبه ايه 117 و كهف آيه 16) اشاره كرد.
چنان كه ترديد( توبه آيه 44 و 45) سنگدلي ( يونس آيه 88) تنگي صدر ( انعام آيه 125) كفر ( مائده آيه 41 و توبه ايه 45) از موانع رسيدن به توفيق الهي است.